What Is Web 3.0 In Marathi या पोस्टमध्ये आपण वेब 3.0 म्हणजे काय आणि ते सध्याच्या इंटरनेटपेक्षा वेगळे कसे असू शकते, त्याची specialty काय आहे आणि त्यातून काही नुकसान होते का, हे जाणून घेणार आहोत. नुकत्याच आलेल्या महामारीमुळे जगभरातील लोक कित्येक महिने घरात आपला जॉब सोडून बसले होते आणि त्यामुळे इंटरनेटचा वापर अनेक पटींनी वाढला होता.
वेब 3.0 म्हणजे काय ? What Is Web 3.0 In Marathi
वेब 1.0 हे 1980 च्या दशकात असायचे, नंतर त्याची पुढील आवृत्ती वेब 2.0 आणि आता वेब 3.0 आली या पोस्टमध्ये आपण वेबच्या या तीन आवृत्त्यांबद्दल जाणून घेणार आहोत. वेब 3.0 म्हणजे काय हे जाणून घेण्यापूर्वी, आपण वेबच्या शेवटच्या 2 आवृत्त्यांबद्दल जाणून घेऊ.
वेब 1.0 चे संक्षिप्त वर्णन :-
वेब 1.0 म्हणजे Normal Static Website म्हणजे त्या वेळी आम्ही फक्त ब्लॉग वेबसाइट browse करून वाचू शकत होतो आणि आम्हाला इतर काहीही करण्याची परवानगी नव्हती.
वेब ची पहिली आवृत्ती वेब 1.0 चा शोध 1980 च्या दशकात लागला होता, परंतु लोक फक्त त्यात browse करू शकत होते, म्हणजेच तुम्ही तुमच्या मोबाईल किंवा कॉम्प्युटरमधील कोणतेही वेब पेज browse करू शकता आणि फक्त माहिती वाचू शकता, परंतु त्या वेळी जगात इंटरनेटचे एक मोठे यश होते.
वेब 1.0 मध्ये, तुम्ही इंटरनेटवर एकमेकांशी कनेक्ट होऊ शकत नाही, फक्त तुम्ही इतरांनी लिहिलेली माहिती वाचू शकता. तुम्ही टिप्पणी करू शकत नाही किंवा कोणत्याही साइटवर खाते तयार करू शकत नाही.
वेब 1.0 च्या काळात, आजच्याप्रमाणे सोशल साइट्स नव्हत्या आणि आता सोशल साइट्सवर तुमचे खाते तयार करून तुम्ही एकमेकांशी कनेक्ट होऊ शकता.
वेब 2.0 ची माहिती :-
वेब 2.0 म्हणजेच Dynamic & interactive website म्हणजे वापरकर्ते वेबसाइटवर टिप्पणी करू शकतात, गेम खेळू शकतात, स्वतःचे खाते तयार करू शकतात आणि आजच्या काळात वेबची ही आवृत्ती चालू आहे, अगदी Google फक्त वेब 2.0 वर आहे.
2000 च्या आसपास, वेबची दुसरी आवृत्ती, वेब 2.0, शोधण्यात आली आणि त्याचे शोधक डार्सी डिनुची (Darcy Dinucci) होते. या नवीन आवृत्तीमध्ये आम्हाला browse करण्याची तसेच टिप्पणी करण्याची आणि त्या पृष्ठावर आपले खाते तयार करण्याची आणि एकमेकांशी कनेक्ट राहण्याची सुविधा मिळाली आहे.
वेब 2.0 म्हणजे काय हे आमच्या बर्‍याच दर्शकांना माहित नाही, म्हणून आम्ही तुम्हाला थोडक्यात सांगतो की सध्याच्या काळात तुम्ही इंटरनेटवर जे ब्राउझ करता ते वेब 2.0 आहे आणि त्यामुळे तुम्ही त्या वेबवरून ब्राउझ करू शकता. आपण पृष्ठावर टिप्पणी करू शकता आणि आपले खाते देखील तयार करू शकता.
वेब 2.0 मुळे सोशल साइट्स विकसित झाल्या आहेत आणि आज तुम्ही Facebook, Twitter किंवा Linkedin सारख्या सोशल साइट्सवर तुमचे खाते तयार करून एकमेकांशी कनेक्ट होतात, ते या आवृत्तीमुळे शक्य झाले आहे.
यावेळी वेब 2.0 मध्ये, जर तुम्ही तुमच्या मोबाईल किंवा कॉम्प्युटरमध्ये वेब पेज ब्राउझ केले तर तुम्ही माहिती वाचता, तसेच त्या पेजवर लॉगिन करून आम्हाला आमचे खाते तयार करण्याचा पर्याय देखील मिळतो आणि comment फॉर्मद्वारे आम्ही त्या साइट owner शी देखील कनेक्ट होऊ शकतो.
वेब 2.0, विशेषत: ई-कॉमर्स साइट्ससाठी, त्यांची उत्पादने विकण्याची चांगली संधी दिली आणि या आवृत्तीने ब्लॉगिंगला वेगाने पुढे नेले, आता मोठ्या कंपन्या त्यांची उत्पादने जगभर इंटरनेटद्वारे विकू शकतात.
वेब 2.0 मुळे Facebook, Instagram, Twitter इत्यादी प्लॅटफॉर्म वेगाने विकसित झाले. तुम्ही फेसबुक किंवा इतर सोशल प्लॅटफॉर्मवर एकमेकांशी कनेक्ट होऊ शकत असाल, तुमचे खाते सांभाळू शकत असाल, तर हे फक्त वेब 2.0 मुळे शक्य झाले आहे.
आजच्या काळात, तुम्ही इंटरनेटवर पाहत असलेले सर्व ब्लॉग किंवा वेबसाइट्स फक्त वेब 2.0 आवृत्तीमध्ये आहेत.
वेब 3.0 म्हणजे काय?
वेब 3.0 म्हणजे decentralized web म्हणजे या आवृत्तीमध्ये वेबसाइटच्या वैशिष्ट्यांवर काहीही ठरवले जाणार नाही, तर त्याचे प्रमुख घटक decentralization असेल.
Blockchain Technology या decentralization ला म्हणजेच वेब 3.0 ला शक्ती देईल आणि हे तंत्रज्ञान क्रिप्टोकरन्सीमध्ये देखील वापरले जाते.
Blockchain Technology मध्ये, कोणताही डेटा कोणत्याही एका संगणकावर किंवा सर्व्हरवर संग्रहित केला जात नाही, परंतु तो जगभरातील सर्व संगणकांवर थोडासा दिसेल, ज्यामुळे हॅकरला तो हॅक करणे अशक्य होईल.
वेब 2.0 मध्ये, इंटरनेट सर्व बाजूंनी बांधलेले आहे, परंतु वेब 3.0 मध्ये ते पूर्णपणे खुले असेल आणि त्याच वेळी ते सुरक्षित असेल, म्हणजेच हॅकरला कोणताही डेटा हॅक करणे अशक्य होईल.
2010 पासून, वेबची तिसरी आवृत्ती, वेब 3.0, विकसित करणे सुरू झाले आहे आणि ते वेब 2.0 च्या अनेक पावले पुढे असेल. ही नवीन आवृत्ती पूर्णपणे खुली असेल आणि या आवृत्तीत वेब सुरक्षा पूर्णपणे सुरक्षित असेल.
वास्तविक वेबची तिसरी आवृत्ती, वेब 3.0, मागील दोन आवृत्त्यांमधील त्रुटी आणखी चांगल्या प्रकारे सुधारण्यासाठी शोधण्यात आली आहे, या आवृत्तीमध्ये आपला इंटरनेटवरील डेटा पूर्णपणे सुरक्षित असेल.
वेबच्या तिसर्‍या आवृत्तीचे म्हणजेच वेब 3.0 चे नियंत्रण फक्त एकाकडे नसेल तर प्रत्येकाकडे थोडेफार असेल, म्हणजे त्यावर कोणाचेही नियंत्रण राहणार नाही असे तुम्हाला समजते, त्यामुळे ते अशक्य होईल.
आता तुम्हाला असे वाटले असेल की वेब 3.0 वर प्रत्येकाचे थोडे नियंत्रण कसे असू शकते, मग तुम्ही क्रिप्टो करन्सीचे नाव ऐकले असेल, त्याचे नियंत्रण कोणाकडे नाही तर ते प्रत्येक संगणकावर थोडे थोडे आहे.
आणि अशा स्थितीत हॅकरला जरी हॅक करायचे असले तरी तो जगभरातील सर्व संगणक किंवा सर्व्हर एकाच वेळी हॅक करू शकत नाही.
ज्या पद्धतीने क्रिप्टोकरन्सीचा डेटा ब्लॉकचेनमध्ये लिहिला जातो, त्याच पद्धतीने विकेंद्रीकरणातील डेटा कोणत्याही एका संगणकात नसून तो ब्लॉकचेनमध्येच राहील आणि अशावेळी तुमचा डेटा पूर्णपणे सुरक्षित असेल.
म्हणजेच, उदाहरणार्थ, जर तुम्ही वेब 3.0 च्या आवृत्तीमध्ये Domain Name विकत घेतले, तर कोणीही खरेदीदाराचे नाव, पत्ता आणि कोणत्याही प्रकारची माहिती काढू शकणार नाही कारण ही सर्व माहिती ब्लॉकचेनमध्ये राहील.
वेब 3.0 विकेंद्रीकृत फायदे (Advantages of Web 3.0 Decentralized) :-
[box type=”success” align=”” class=”” width=””]सर्व्हरलेस होस्टिंग (Serverless Hosting)[/box]
विकेंद्रीकृत मध्ये, डेटा सर्व सर्व्हरवर विखुरलेला राहील, तो कोणत्याही एका सर्व्हरवर नाही आणि या प्रकरणात तुम्हाला होस्टिंगची आवश्यकता भासणार नाही.
[box type=”success” align=”” class=”” width=””]सुरक्षा (Security)[/box]
विकेंद्रीकृत मध्ये, आम्हाला संपूर्ण सुरक्षा मिळते कारण जेव्हा आमचा डेटा कोणत्याही एका server वर असतो तेव्हा तो हॅक करणे शक्य आहे, परंतु येथे आमचा डेटा कोणत्याही एका server वर असणार नाही. अशा परिस्थितीत हॅकर्स जगातील सर्व संगणक एकाच वेळी हॅक करू शकणार नाहीत.
तुमच्या वेबसाईटची फाईल एका सिस्टीममध्ये करप्ट झाली तरी IPFS system त्या फाईलची दुसऱ्या सिस्टीमशी तुलना करेल आणि आम्हाला कळेल की ती फाईल करप्ट आहे कि नाही, आम्ही ती वापरू शकणार कि नाही आणि अशा प्रकारे आपला ब्लॉग किंवा वेबसाईट खराब होणार नाही.
[box type=”success” align=”” class=”” width=””]गोपनीयता (Privacy)[/box]
वेब 3.0 विकेंद्रीकृत मध्ये, आमचा डेटा कोणत्याही एका सर्व्हरमध्ये किंवा संगणकामध्ये राहणार नाही, परंतु जगातील सर्व संगणकांमध्ये विखुरलेला असेल, त्यामुळे कोणीही आमचा डेटा शोधू शकणार नाही आणि अशा प्रकारे आमची गोपनीयता सुरक्षित राहील.
हे सुद्धा अवश्य वाचा :-
- सिंधुदुर्ग किल्ल्याची माहिती
- लोहगड किल्ल्याची माहिती
- दौलताबाद किल्ल्याची माहिती
- तोरणा किल्ल्याची माहिती
- सिंहगड किल्ल्याची माहिती
FAQ
web2 आणि web3 म्हणजे काय?
Web2 सोशल मीडिया संप्रेषण प्रदान करते, परंतु डेटा सोशल मीडिया (इंटरनेट) कंपन्यांच्या मालकीचा आहे. Web3 डेटाचे विकेंद्रीकरण आणि अधिक तल्लीन अनुभवांसह पीअर-टू-पीअर कम्युनिकेशन आणते. Web3 चा रोब्लॉक्स वेब पृष्ठे म्हणून विचार करा: आपण आभासी जग आणि वास्तविक जगावर नियंत्रण ठेवता.
वेब 3.0 म्हणजे काय ?
वेब ३.० ही इंटरनेट सेवांची तिसरी पिढी आहे जिचा वेबसाईट्स आणि एप्लीकेशन्स करता उपयोग केला जाणार आहे , यात इंटरनेट सुविधा देण्या साठी मशीन आधारित संग्रहीत महितीचा उपयोग करून वेब सेवा प्रदान करण्यात येणार आहे .
साध्या शब्दात वेब 3.0 म्हणजे काय?
वेब 3.0 म्हणजे स्वत:ला डिजिटल अनुभवामध्ये बुडवणे , आणि त्यात वैयक्तिक डेटाचे वैयक्तिक नियंत्रण, क्रिप्टोकरन्सी आणि ब्लॉकचेनवर विकेंद्रित रेकॉर्ड ठेवणे यासारख्या संकल्पनांचा समावेश आहे. वेब 2.0 फिएट मनी वर चालते तर वेब 3.0 क्रिप्टोकरन्सी आणि विकेंद्रित वित्त (DeFi) मॉडेलवर अवलंबून आहे.
वेब 3 आणि वेब 3.0 मधील फरक काय?
वेब 3.0 म्हणून ओळखले जाणारे सिमेंटिक वेब, वेबसाइटवर डेटा पुन्हा वापरून आणि लिंक करून कार्यक्षमता आणि बुद्धिमत्तेवर लक्ष केंद्रित करते . विकेंद्रित वेब किंवा web3, तथापि, वापरकर्त्यांना डेटा आणि ओळखीचे नियंत्रण परत करून सुरक्षा आणि सक्षमीकरणावर जोरदार भर देते.
वेब 3.0 म्हणजे काय आणि ते कसे कार्य करते?
Web3 वेब 1.0 चे विकेंद्रीकरण आणि वेब 2.0 च्या परस्परसंवादीतेला वापरकर्ता-अनुकूल इंटरफेसमध्ये एकत्रित करून कार्य करते. आदर्शपणे, ते वापरकर्त्यांना त्यांच्या ऑनलाइन अनुभवावर अधिक नियंत्रण देते आणि ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाद्वारे सुरक्षितता वाढवते.
वेब ३.० कधी सुरू झाले?
"वेब3" हा शब्द पोल्काडॉटचे संस्थापक आणि इथरियमचे सह-संस्थापक गॅविन वुड यांनी 2014 मध्ये तयार केला होता, जो "ब्लॉकचेनवर आधारित विकेंद्रित ऑनलाइन इकोसिस्टम" चा संदर्भ देत होता. 2021 मध्ये, Web3 च्या कल्पनेला लोकप्रियता मिळाली.
पूर्वी इंटरनेट कसे होते?
वायफाय आणि ब्रॉडबँडच्या आधी, इंटरनेटवर प्रवेश करणे हा अतिशय स्थिर आणि संथ अनुभव होता, ज्यासाठी एखाद्याला मोठ्या संगणकासमोर बसणे आवश्यक होते, मॉडेमशी शारीरिकरित्या कनेक्ट केलेले, वेबवर प्रवेश करणे आवश्यक होते.
