निशिगंधा फुलाची संपूर्ण माहिती Tuberose Flower Information In Marathi

Tuberose Flower Information In Marathi निशिगंधा हे एक सुगंधित आणि सुदंर फुल आहे. निशिगंधा ही सर्वात महत्वाची उष्णकटिबंधीय शोभेच्या बल्बस फुलांच्या वनस्पतींपैकी एक आहे. या वनस्पतीला अनेक नावाने संबोधेल जाते. निशिगंधा इंग्रजीमध्ये ट्यूबरोज, ऍगाव्ह ट्यूबरोसा, मेक्सिकन ट्यूबरोस, पॉलिन्थस लिली असे म्हटले जाते. तसेच हिंदीमध्ये रजनीगंधा किंवा निशिगंधा म्हटले जाते.  चला तर मग जाणून घेऊया निशिगंधा या फुला विषयी सविस्तर माहिती.

Tuberose Flower Information In Marathi

निशिगंधा फुलाची संपूर्ण माहिती Marigold Flower Information In Marathi

निशिगंधा फुल हे लांब असल्यामुळे त्यापासून गजरे, हार तयार केले जातात. सांस्कृतिक कार्यक्रमांमध्ये वेनीला लावले जातात. हे सुगंधित आणि पांढरे फुले असतात. याच बरोबर हे निशिगंधा वनस्पती एक औषधी वनस्पती आहे.

भारत बरोबर अनेक देशात या वनस्पतीचे पीक घेतले जाते. हे फूल त्याच्या मजबूत सुगंधासाठी खूप लोकप्रिय आहे. निशिगंधा हे मूळचे मेक्सिकोच देशातील आहे. जिथे ते 16 व्या शतकात जगाच्या विविध भागात पसरले. ही सर्वात आधी लागवड केलेल्या वनस्पतींपैकी एक आहे.

प्रजाती :

निशिगंधा फुलाच्या वंशात सुमारे 15 प्रजाती आहेत. ज्यापैकी 12 प्रजाती मेक्सिको आणि मध्य अमेरिकेत आढळून येतात. यापैकी 9 प्रजातींना पांढरी फुले असतात. आणि 1 पांढरी लाल रंगाची आणि 2 लाल रंगाची असतात. ह्या प्रजाती इतर सर्व जंगली भागात आढळतात. यामध्ये एकेरी, दुरेरी प्रजाती आढळून येतात.

निशिगंधा फुल आढळून येणारे क्षेत्र :

निशिगंधा फुले व वनस्पती भारत, केनिया, मेक्सिको, मोरोक्को, फ्रान्स, इटली, हवाई, दक्षिण आफ्रिका, तैवान, नॉर्थ कॅरोलिना, यूएसए, इजिप्त, चीन आणि जगातील इतर अनेक उष्णकटिबंधीय क्षेत्रांसह अनेक देशांमध्ये क्षयरोगाचे व्यावसायिक पीक घेतले जाते. भारतात पश्चिम बंगालमधील बागनान, कोलाघाट, मिदनापूर, पानस्कुरा, राणाघाट, कृष्णानगर या ठिकाणी कंदाची व्यावसायिक लागवड लोकप्रिय आहे. या क्षेत्रात जास्त प्रमाणात आढळून येतात

तामिळनाडू मधील कोईम्बतूर आणि मदुराई जिल्हे महाराष्ट्रातील पुणे, नाशिक, अहमदनगर, ठाणे, सांगली, पूर्व गोदावरी, गुंटूर, चितूर, कृष्णा जिल्हाआंध्र प्रदेश, कर्नाटकातील म्हैसूर, तुमकूर, कोलार, बेळगाव आणि देवनहल्ली तालुका गुवाहाटी आणि आसाममधील जोरहाट येथे मोठ्या प्रमाणात आढळून येतात आणि याचे पीक घेतले जाते.

निशिगंधा फुलाचा उपयोग :

निशिगंधा फुल सर्वांनाच आवडते. दिसायला पण सुंदर असून यांचा मोठ्या प्रमाणावर उपयोग घेतला जातो. ही फुले कलात्मक हार, फुलांचे दागिने, पुष्पगुच्छ, बटनहोल, गजरे आणि आवश्यक तेल काढण्यासाठी देखील वापरली जातात. हे एक लोकप्रिय कट फ्लॉवर देखील आहे. हे पुष्पगुच्छ आणि निशिगंधा सुगंध देऊ शकतात. टेबल सजावटीसाठी कट फ्लॉवर म्हणून लांब फ्लॉवर उत्कृष्ट आहेत. ही फुले एक आनंददायी सुगंध उत्सर्जित करतात.

औषधी गुणधर्म :

निशिगंधा हे एक औषधी वनस्पती आहे. ज्यामुळे अनेक रोग नष्ट होतात, हा एक आयुर्वेदीक औषधी आहे. त्यामुळे हृदय उघडण्यासाठी आणि मज्जातंतू शांत करण्यासाठी आनंद, शांती आणि सुसंवाद पुनर्सचयित करण्याच्या क्षमतेसाठी अरोमाथेरपीमध्ये वापरला जातो. आणि अत्यावश्यक तेले आणि सुगंध यौगिकांचा स्रोत म्हणून कंदाची फुले फार पूर्वीपासून सुगंधी द्रव्यांमध्ये वापरली जात आहेत.

निशिगंधा तेल उच्च मूल्य असलेल्या परफ्यूम आणि कॉस्मेटिक उत्पादनांमध्ये वापरले जाते. याचबरोबर चॉकलेट पासून तयार केलेल्या आवडत्या पेयामध्ये उत्तेजक किंवा उपशामक औषधांसह सुगंधी फुले जोडली जातात.

निशिगंधा औषधी बल्ब हळद आणि लोणीने चोळले जातात, आणि लहान मुलांच्या लाल मुरुमांवर पेस्ट म्हणून लावले जातात. यामुळे ते लवकर बसते. वाळलेल्या निशिगंधा बल्बचा चूर्ण स्वरूपात गोनोरियावर उपाय म्हणून वापर केला जातो. जावामध्ये भाज्यांच्या रसासोबत फुले खाल्ली जातात. यामुळे रोग बरे होतात. वाळलेल्या चूर्ण स्वरूपात गोनोरियावर उपाय म्हणून वापर केला जातो. जावामध्ये भाज्यांच्या रसासोबत फुले खाल्ली जातात.

निशिगंधा वनस्पती :

निशिगंधा फुल हे वनौषधी आहे. याची लागवड जास्त प्रमाणत केली जाते. हे वनस्पती भूगर्भातील कंद किंवा कंदमुळांपासून वाढते, आणि ते ऑफसेट तयार करते. याची पाने निस्तेज हिरवी आणि सुमारे 1 ते 1.5 फूट लांब असतात. आणि पायथ्याशी 0.5 इंच रुंद असतात, ते किंचित रसाळ आहेत. फुले एक अणकुचीदार टोकदार आहे, 3 फूट पर्यत उंच शुद्ध पांढर्या मेणाच्या फुलांसह फुले नळीच्या आकाराची असतात, 2.5 इंच लांबीची नळी असते. निशिगंधा फुले अतिशय सुंदर दिसतात. फुलांच्या नळीमध्ये 6 पुंकेसर घातलेले असतात, आणि 3 भागांचा कलंक असतो.

निशिगंधा फुलाची लागवड आपण घराबाहेर सुद्धा करू शकतो. याची जास्त लागवड हिवाळ्यात करतात. याचा लागवडीला थंड झोनमध्ये उन्हाळ्यात वार्षिक म्हणून, कुंडीत किंवा मिश्र-फुलांच्या किनारी वाढवळे जातात. जेथे त्यांचा सुगंध अनुभवता येतो. राइझोम लावल्यापासून रोपांना फुलण्यासाठी सुमारे 4 महिने उबदार तापमान आवश्यक असते.

गार्डन सहसा हिवाळ्याच्या शेवटी किंवा वसंत ऋतूच्या सुरुवातीस ग्रीन हाऊस मधील भांडीमध्ये सुरू करतात. यामध्ये दव धोका संपल्यानंतर वसंत ऋतूच्या उत्तरार्धात त्यांना घराबाहेर हलवतात. यावेळी जर ते थेट जमिनीत सुरू केले तर ते सप्टेंबर पर्यत फुलू शकत नाहीत. ज्यामुळे त्यांच्या फुलांचा आनंद घेण्याचा कालावधी कमी होतो. ऑक्टोबरमध्ये झाडाची पाने पिवळी पडू लागल्यावर पाने कापली पाहिजेत.

तर मित्रांनो तुम्हाला ही माहिती कशी वाटली, ते आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा व इतरांना शेअर करा.

हे सुद्धा अवश्य वाचा :-

FAQ

रजनीगंधा फुलाला इंग्रजीत काय म्हणतात?

ट्यूबरोज (पोलियनथेस ट्यूबरोसा एल.) ही सर्वात महत्वाची उष्णकटिबंधीय शोभेच्या बल्बस फुलांच्या वनस्पतींपैकी एक आहे जी दीर्घकाळ टिकणार्‍या फ्लॉवर स्पाइकच्या उत्पादनासाठी लागवड केली जाते. ती रजनीगंधा किंवा निशिगंधा या नावाने प्रसिद्ध आहे.

रजनीगंधा फुलाचा अर्थ काय?

याला इंग्रजीत Tuberose या नावाने जाते. हे सामान्य नाव लॅटिन ट्यूबरोसा पासून आले आहे, ज्याचा अर्थ त्याच्या मूळ प्रणालीच्या संदर्भात सूज किंवा कंदयुक्त आहे . त्यांच्या सौंदर्यासाठी आणि सुगंधासाठी सौंदर्यशास्त्रज्ञांद्वारे त्यांचे खूप मूल्य आहे.

रजनीगंधाचे फूल किती काळ टिकते?

रजनीगंधा फुलांचा हंगाम एप्रिलमध्ये सुरू होतो आणि सप्टेंबरपर्यंत टिकतो. ही 365 दिवसांची फुलांची रोपटी आहे जी तुम्ही चांगली काळजी घेतल्यास वर्षानुवर्षे फुलते.

आपण घरी रजनीगंध लावू शकतो का?

रजनीगंधा बल्बचे क्लस्टर घ्या आणि ते सुमारे 5 सेमी खोल असलेल्या छिद्रात लावा . रोपाला वाढण्यास पुरेशी जागा देण्यासाठी, प्रत्येक क्लस्टरला दुसऱ्यापासून 6-8 इंच अंतरावर लावा. तर, प्रत्येक बल्बला वनस्पतीच्या पोषक तत्वांचा वाटा मिळू शकतो. लागवड केल्यानंतर, क्षेत्राला उदारपणे पाणी द्या.

निशिगंधाची लागवड कशी करावी?

यासाठी काडीचा वापर करून जमिनीत (६ सें.मी. खोल) छिद्र करा आणि नंतर त्या भोकात बल्ब टाका आणि काळजीपूर्वक मातीने छिद्र भरा. आता, मातीला हलके पाणी द्या आणि भांडे अशा ठिकाणी ठेवा जिथे दिवसभर अप्रत्यक्ष सूर्यप्रकाश मिळेल.

रजनीगंधा कधी सुरू झाली?

पानचा वारसा पुढे चालू ठेवण्यासाठी, 1983 मध्ये, डीएस ग्रुपने रजनीगंधा पान मसाला सादर केला, जो विवेकी पान प्रेमींना तृप्त करण्यासाठी एक प्रीमियम ऑफर आहे, ज्यांना त्यांच्या जुन्या पानाची उत्तम चव कोरड्या स्वरूपात हवी आहे.

Leave a Comment