म्युच्युअल फंड म्हणजे काय, त्यात गुंतवणूक कशी करावी Mutual Fund Meaning In Marathi

Mutual Fund Meaning In Marathi – जर तुम्हाला पैशातून पैसे कमवण्याची आवड असेल तर तुम्ही म्युच्युअल फंडाचे नाव नक्कीच ऐकले असेल, तुम्ही टीव्हीवर म्युच्युअल फंडाच्या अनेक जाहिराती पाहिल्या असतील, पण तुम्हाला Mutual Fund म्हणजे काय हे माहित आहे का? Mutual Fund कधी सुरू झाला, म्युच्युअल फंडामध्ये गुंतवणूक कशी करावी आणि म्युच्युअल फंडाचे फायदे व तोटे काय आहेत.

म्युच्युअल फंड म्हणजे काय, त्यात गुंतवणूक कशी करावी Mutual Fund Meaning In Marathi

जर तुम्हाला वरील सर्व माहिती मिळवायची असेल तर तुम्ही योग्य लेखात आला आहात. आजच्या लेखात आम्ही तुम्हाला म्युच्युअल फंडाशी संबंधित सर्व माहिती देणार आहोत. जेणेकरून तुम्हाला म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे सोपे जाईल.

• प्रतापगड किल्ल्याचा इतिहास 
• राजगड किल्ल्याचा इतिहास 

म्युच्युअल फंडांद्वारे, तुम्ही तुमचे पैसे अशा Fund House मध्ये गुंतवता जेथे फंड मॅनेजर तुमच्या पैशांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी जबाबदार असतो. अनेक गुंतवणूकदार म्युच्युअल फंडात पैसे गुंतवतात. फंड मॅनेजर सर्व गुंतवणूकदारांचे पैसे वेगवेगळ्या ठिकाणी गुंतवतात आणि नफा सर्व गुंतवणूकदारांमध्ये गुंतवणुकीच्या आधारावर विभागला जातो.

तसे, म्युच्युअल फंडाची गुंतवणूक देखील जोखमीची असते कारण शेअर बाजारात चढ-उतार होत असतात, त्यामुळे म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे देखील जोखमीचे असते, जरी शेअर बाजारातील गुंतवणुकीपेक्षा म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करण्यात कमी धोका असतो. म्युच्युअल फंडाविषयी संपूर्ण माहिती मिळवण्यासाठी लेख शेवटपर्यंत वाचा.

म्युच्युअल फंड म्हणजे काय? (What Is Mutual Fund In Marathi) :-

म्युच्युअल फंड म्हणजे सामूहिक गुंतवणूक. त्याच्या नावाप्रमाणे, काही लोक एकत्रितपणे त्यांचे पैसे फंड हाऊसमध्ये गुंतवतात, जेथे त्यांचे पैसे उच्च पात्र फंड व्यवस्थापकाद्वारे व्यवस्थापित केले जातात.

फंड मॅनेजर गुंतवणुकदाराचे पैसे शेअर मार्केटमध्ये गुंतवतात आणि कालांतराने जेव्हा नफा होतो तेव्हा ते त्यांची फी 2 किंवा 3 टक्के ठेवतात आणि उर्वरित पैसे गुंतवणुकीच्या आधारावर गुंतवणूकदारांना हस्तांतरित करतात.

म्युच्युअल फंड कसे कार्य करतात :-

म्युच्युअल फंडाद्वारे, गुंतवणूकदार त्यांचे पैसे डायरेक्ट शेअर मार्केटमध्ये गुंतवत नाहीत तर अशा फंड हाऊसेसमध्ये गुंतवणूक करतात जेथे त्यांचे पैसे शेअर मार्केट एक्सपर्टद्वारे स्टॉक मार्केटमध्ये गुंतवले जातात. शेअर मार्केट तज्ज्ञ गुंतवणूकदारांचे पैसे वेगवेगळ्या शेअर्समध्ये गुंतवतात, ज्यामुळे जोखीम कमी असते.

कारण एका वाट्याचे नुकसान झाले तर दुसरा वाटा त्याची भरपाई करतो. त्यामुळे म्युच्युअल फंडात चांगला परतावा मिळण्याची शक्यता आहे. तुम्ही म्युच्युअल फंडात फक्त रु. 500 सह SIP द्वारे गुंतवणूक करू शकता.

म्युच्युअल फंडातील गुंतवणुकीचे प्रमाण युनिटनुसार ठरवले जाते आणि युनिटचा आधार NAV (Net Asset Value) असतो. मालमत्ता व्यवस्थापन कंपनी (AMC) विविध म्युच्युअल फंड योजना बाजारात आणते.

म्युच्युअल फंडाची व्याख्या (Definition Of Mutual Fund In Marathi) :-

म्युच्युअल फंड ही अशी गुंतवणूक आहे, ज्यामध्ये अनेक गुंतवणूकदार एकत्रितपणे त्यांचे पैसे फंड हाऊसमध्ये गुंतवतात, जिथे फंड व्यवस्थापक त्यांचे पैसे स्टॉक मार्केटमध्ये गुंतवतात. आणि काही काळानंतर, नफा मिळाल्यानंतर, फंड व्यवस्थापक त्याची फी वजा करून उर्वरित पैसे गुंतवणूकदारांना हस्तांतरित करतो.

म्युच्युअल फंडाचा इतिहास (History Of Mutual Fund In Marathi) :-

1963 मध्ये भारतात युनिटी ट्रस्ट ऑफ इंडिया (UTI) या नावाने म्युच्युअल फंड सुरू करण्यात आला. नवीन गुंतवणूकदारांना शेअर बाजाराच्या नियमांची जाणीव करून देणे हा त्याचा मुख्य उद्देश होता. UTI ची स्थापना भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) द्वारे केली गेली आणि ती RBI अंतर्गत काम करते.

1978 मध्ये, UTI RBI पासून वेगळे करण्यात आले आणि इंडस्ट्रियल डेव्हलपमेंट बँक ऑफ इंडिया (IDBI) ला UTI चे नियामक बनवण्यात आले. यानंतर UTI ने IDBI अंतर्गत काम करण्यास सुरुवात केली.

1987 मध्ये, बँकांना म्युच्युअल फंड तयार करण्याचा अधिकार मिळाला आणि त्याच वर्षी SBI ने पहिला NonUTI म्युच्युअल फंड तयार केला.

1993 मध्ये, खाजगी क्षेत्राला म्युच्युअल फंड तयार करण्यास मान्यता मिळाली. ज्यामध्ये गुंतवणूकदारांना म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करण्यासाठी अधिक पर्याय मिळतात. यानंतर, 2003 मध्ये, म्युच्युअल फंड दोन वेगवेगळ्या भागांमध्ये विभागला गेला, एक SUUTI आणि UTI म्युच्युअल फंड. ते सेबीच्या नियमांनुसार काम करतात.

आज करोडो लोक भारतात म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करत आहेत आणि चांगला नफा कमावत आहेत. दर महिन्याला लाखो नवीन लोक म्युच्युअल फंडात सामील होत आहेत.

म्युच्युअल फंडाचे प्रकार (Types Of Mutual Fund In Marathi) :-

भारतात प्रामुख्याने खालील प्रकारचे म्युच्युअल फंड आहेत –

• इक्विटी म्युच्युअल फंड (Equity Mutual Fund)
• लिक्विड म्युच्युअल फंड (Liquid Mutual Fund)
• डेट म्युच्युअल फंड (Debt Mutual Fund)
• संतुलित निधी (Balanced Fund)
• हायब्रीड म्युच्युअल फंड (Hybrid Mutual Fund)

#1 – इक्विटी म्युच्युअल फंड (Equity Mutual Fund) :-

इक्विटी म्युच्युअल फंड हे सर्वात लोकप्रिय म्युच्युअल फंड आहेत. या प्रकारामध्ये गुंतवणूकदारांची गुंतवणूक थेट शेअर्समध्ये गुंतवतात. हे म्युच्युअल फंड अल्प मुदतीच्या गुंतवणुकीसाठी धोकादायक ठरू शकतात, परंतु दीर्घकाळ गुंतवल्यास त्यांचा चांगला परतावा मिळण्याची शक्यता असते. साधारणपणे, इक्विटी फंडातील जोखीम वितरीत करण्यासाठी अनेक क्षेत्रांमध्ये गुंतवणूक केली जाते.

#2 – लिक्विड म्युच्युअल फंड (Liquid Mutual Fund) :-

लिक्विड फंडाला मनी मार्केट फंड देखील म्हणतात. हे फंड शॉर्ट-टर्म डेट इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवणूक करतात जेणेकरून गुंतवणूकदारांना कमी कालावधीत योग्य परतावा मिळू शकेल. ज्या गुंतवणूकदारांची जोखीम कमी आहे त्यांच्यासाठी लिक्विड फंड सर्वोत्तम आहेत.

#3 – डेट म्युच्युअल फंड (Debt Mutual Fund) :-

डेट म्युच्युअल फंडाला Fixed Income Fund असेही म्हणतात. हे फंड गुंतवणुकदारांचे बहुतेक पैसे सरकारी सिक्युरिटीज, बॉण्ड्स इत्यादी स्थिर उत्पन्न मालमत्तेत गुंतवतात. या प्रकारच्या फंडात जोखीम कमी असते पण परतावाही कमी असतो. हा फंड कमी जोखमीच्या गुंतवणूकदारांसाठी चांगला आहे ज्यांना स्थिर उत्पन्न मिळवायचे आहे.

#4 – संतुलित निधी (Balanced Fund) :-

या प्रकारचा म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांची गुंतवणूक इक्विटी आणि डेटमध्ये विभागतो. बाजारातील जोखमीनुसार वाटप देखील बदलते. या प्रकारच्या फंडात गुंतवणूकदारांना कमी जोखमीसह मध्यम परतावा मिळू शकतो.

#5 – हायब्रीड फंड (Hybrid Mutual Fund) :-

हायब्रीड फंड फंड देखील बॅलन्स्ड फंडांसारखेच असतात परंतु त्यांचा Equity Asset रेशो कमी असतो. या प्रकारचे फंड कमी जोखमीसह नियमित उत्पन्न देतात.

म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक कशी करावी ( Mutual Fund Investment In Marathi ) :-

म्युच्युअल फंडातून कमाई करण्यासाठी तुम्ही खालील मार्गांनी गुंतवणूक करू शकता.

• सर्वप्रथम कोणत्याही म्युच्युअल फंडाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा.
• यानंतर तुम्हाला ई-केवायसी पूर्ण करावे लागेल. केवायसी तुमच्या ओळखीसाठी आहे.
• केवायसीची प्रक्रिया केवळ ऑनलाइनच केली जाते.
• केवायसी पूर्ण झाल्यानंतर तुम्ही म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करू शकता.

म्युच्युअल फंडामध्ये गुंतवणूक करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग म्हणजे ट्रेडिंग अप्लिकेशन. Groww App, Upstox App यांसारख्या अप्लिकेशन्सद्वारे तुम्ही तुमच्या आवडत्या म्युच्युअल फंडामध्ये थेट गुंतवणूक करू शकता.

म्युच्युअल फंड कसे खरेदी करावे :-

तुम्ही थेट योजना आणि नियमित योजनांद्वारे म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करू शकता.

डायरेक्ट प्लॅनमध्ये गुंतवणूकदार आणि फंड हाऊसमध्ये एजंट नसतो. थेट गुंतवणूक करण्यासाठी तुम्हाला म्युच्युअल फंडाच्या वेबसाइटवर जावे लागेल. थेट गुंतवणुकीचा फायदा असा आहे की तुम्हाला कोणालाही कमिशन द्यावे लागत नाही. तुम्ही नियमित योजनेद्वारे म्युच्युअल फंड खरेदी केल्यास, तुम्हाला एजंटला अतिरिक्त कमिशन द्यावे लागेल.

म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करण्याचे मार्ग :-

तुम्ही म्युच्युअल फंडात दोन प्रकारे गुंतवणूक करू शकता.

SIP (एस आई पी) :-

SIP (सिस्टिमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन) द्वारे, तुम्हाला ठराविक कालावधीसाठी म्युच्युअल फंडात निश्चित रक्कम जमा करावी लागेल. हा कालावधी 15 दिवसांपासून ते वर्षांपर्यंत असू शकतो. जर सर्व कालावधी संपला तर नफा तुम्हाला हस्तांतरित केला जाईल. एसआयपीद्वारे म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे म्हणजे बँकेत आवर्ती ठेव (आरडी) उघडण्यासारखे आहे.

Lump Sum (लम सम):-

Lump Sum मध्ये, तुम्हाला एका ठराविक वेळेच्या अंतरासाठी म्युच्युअल फंडामध्ये एकाच वेळी मोठ्या प्रमाणात पैसे गुंतवावे लागतात. आणि जेव्हा कालावधी संपतो तेव्हा तुम्हाला नफा मिळतो. Lump Sum म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे म्हणजे बँकेत मुदत ठेव (FD) उघडण्यासारखे आहे.

सर्वाधिक परतावा देणारा म्युच्युअल फंड – भारतातील सर्वोत्कृष्ट म्युच्युअल फंड :-

येथे आम्ही तुम्हाला सर्वोत्तम म्युच्युअल फंडांची यादी प्रदान केली आहे ज्यामध्ये तुम्ही गुंतवणूक करू शकता.

• ICICI Prudential Technology Fund
• TATA Digital India Fund
• Aditya Birla Sun Life Digital India Fund
• SBI Technology Opportunities Fund
• Tata Digital India Fund
• Axis Bluechip Fund

म्युच्युअल फंडाचे फायदे (Advantage Of Mutual Fund In Marathi) :-

म्युच्युअल फंडाचे अनेक फायदे आहेत जसे की –

• शेअर बाजारातील गुंतवणुकीपेक्षा म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक कमी जोखमीची असते. कारण शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यासाठी गुंतवणूकदाराला सखोल संशोधन आणि बाजाराची चांगली समज असणे आवश्यक आहे. म्युच्युअल फंड तुमचा हा सर्व वेळ वाचवतात.
• म्युच्युअल फंडामध्ये अनेक प्रकारच्या योजना उपलब्ध आहेत ज्यात तुम्ही गुंतवणूक करू शकता. जसे इक्विटी, लिक्विड, हायब्रिड, डेट, बॅलन्स्ड इ.
• म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करून, तुमचे फंड शेअर बाजारातील तज्ञ लोकांद्वारे व्यवस्थापित केले जातात.
• म्युच्युअल फंड अंतर्गत, तुम्ही शेअर्स, बाँड्स, स्टॉक्स इत्यादीसारख्या अनेक क्षेत्रांमध्ये गुंतवणूक करू शकता.
• तुम्ही म्युच्युअल फंडात फार कमी पैशात गुंतवणूक करू शकता. एसआयपीद्वारे म्युच्युअल फंडामध्ये किमान 500 रुपयांची गुंतवणूक करता येते.
• गुंतवणूकदार त्यांच्या गरजेनुसार म्युच्युअल फंडात गुंतवलेली रक्कम काढू शकतात, तर अनेक गुंतवणुकींमध्ये मुदत संपण्यापूर्वी पैसे काढण्याची सुविधा नसते.
• म्युच्युअल फंडातील सर्व काम SEBI च्या नियमांनुसार केले जाते, जेणेकरून गुंतवणूकदारांच्या अधिकारांचे संरक्षण केले जाते.

म्युच्युअल फंडाचे नुकसान (Disadvantage Of Mutual Fund In Marathi) :-

म्युच्युअल फंडाच्या अनेक फायद्यांसह, त्याचे काही तोटे देखील आहेत जसे की –

• म्युच्युअल फंडात परताव्याची हमी नसते. कारण शेअर बाजारात चढ-उतार असतात, त्याचप्रमाणे म्युच्युअल फंडातही चढ-उतार असतात.
• फंड मॅनेजर आमची गुंतवणूक म्युच्युअल फंड बाजारात गुंतवतात, त्यामुळे आम्ही आमच्या आवडीच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक करू शकत नाही.
• तुम्हाला म्युच्युअल फंड योजनेवर कर भरावा लागतो, ज्यामुळे काही टक्के नफा कमी होतो.
• जेव्हा एखाद्या शेअरची किंमत वाढते तेव्हा तुम्हाला त्याचा फायदा म्युच्युअल फंडात मिळत नाही कारण म्युच्युअल फंडात गुंतवणुकीत विविधता असते. आणि ज्या शेअरची किंमत वाढली आहे तो तुमच्या गुंतवणुकीचा एक छोटासा भाग आहे.

म्युच्युअल फंड योग्य की अयोग्य :-

म्युच्युअल फंड दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी योग्य आहेत. कारण जास्त वेळ आल्याने बाजारात येणा-या जोखमीमुळे नुकसान होण्याची शक्यता कमी होते. म्हणूनच आम्ही म्युच्युअल फंडांना चुकीचे मानू शकत नाही. तरीही, कोणतीही गुंतवणूक करण्यापूर्वी, तुमचे संशोधन करा किंवा तुमच्या आर्थिक सल्लागाराशी संपर्क साधा.

म्युच्युअल फंडाचे भविष्य :-

म्युच्युअल फंडाचे भविष्य खूप उज्ज्वल आहे. जर तुम्ही दर महिन्याला फक्त 1000 रुपये SIP म्हणून गुंतवले तर तुम्हाला दीर्घकाळात चांगला परतावा मिळू शकतो. म्युच्युअल फंडामध्ये तुम्हाला चक्रवाढीचा विशेष लाभ मिळतो. म्हणूनच म्युच्युअल फंड तुमच्या भविष्यासाठीही चांगले आहेत.

[box type=”warning” align=”aligncenter” class=”” width=””]

Disclaimer Mutual Fund investments are subject to market risks, read all scheme related documents carefully. The NAVs of the schemes may go up or down depending upon the factors and forces affecting the securities market including the fluctuations in the interest rates. The past performance of the mutual funds is not necessarily indicative of future performance of the schemes. The Mutual Fund is not guaranteeing or assuring any dividend under any of the schemes and the same is subject to the availability and adequacy of distributable surplus. Investors are requested to review the prospectus carefully and obtain expert professional advice with regard to specific legal, tax and financial implications of the investment/participation in the scheme.[/box]

या सणाबद्दल जरूर वाचा :

• होळी
• रंगपंचमी 
• दसरा 
• दिवाळी

FAQ