कलौंजी म्हणजे काय? कलौंजी खाण्याचे कोणते फायदे आहेत ? Kalonji In Marathi

Kalonji In Marathi कलौंजी एक मजेदार मसाला आहे जो डिशेसमध्ये एक सुंदर सुगंध जोडतो. भारतात कोरड्या भाजलेल्या कलौंजीचा उपयोग कढीपत्ता, डाळ, तळलेल्या भाज्या, इत्यादींच्या चवेसाठी केला जातो. स्वयंपाक करण्याच्या व्यतिरिक्त, कलौंजी संपूर्ण आरोग्यासाठी उपयुक्त आहेत. आयुर्वेदिक औषधाचा अविभाज्य भाग म्हणून कलौंजीचा उपयोग पोट, हृदय, डोळे आणि न्यूरोलॉजिकल परिस्थितीतील विकारांवर उपचार करण्यासाठी केला जातो.

Kalonji In Marathi

कलौंजी म्हणजे काय? कलौंजी खाण्याचे कोणते फायदे आहेत ? Kalonji In Marathi

कलौंजी, ज्याला महाराष्ट्रात काळे बियाणे सुद्धा म्हटले जातात. (kalonji meaning in marathi) तसेच या वनस्पतीला नायजेला सॅटिवा नावाने ओळखले जाते. तामिळमध्ये ‘करुण जीरागम’ या नावाने ओळखल्या जाणार्‍या कलौंजी किंवा काळे बियाणे तेलुगू भाषेत ‘नाला जिलाकर’ म्हणून नायजेला सॅटिवा वनस्पतीच्या फळातून काढले जातात.

कलौंजी बियाण्याचे फायदे:

मधुमेह प्रतिबंधित करते:

कलौंजी बियाण्याचे प्राथमिक कार्य म्हणजे मधुमेहापासून बचाव. आयुर्वेदानुसार, हे बिया रक्तातील साखरेच्या पातळीत अचानक वाढ होण्यास प्रतिबंध करते आणि जास्त तहान, थकवा आणि गोंधळ यांसारख्या मधुमेहामुळे होणारी इतर लक्षणे देखील रोखू शकतात. कलौंजी तेल, बियाणे किंवा पूरक आहार नियमित सेवन केल्याने रक्तातील साखरेत सुधार होत नाही तर इन्सुलिनचा प्रतिकारही वाढतो.

पोटात अल्सर बरे करते:

पोटाचे अल्सर बर्‍याच वेदनादायक असतात आणि हे फोड पोटातील श्लेष्मल अस्तर खात असतात. संशोधकांनी असे स्पष्ट केले आहे की काळ्या बिया खाल्ल्याने केवळ पोटातील अल्सर कमी होत नाहीत तर अल्कोहोलच्या दुष्परिणामांपासून पोटाच्या अस्तराचे संरक्षण होते आणि पचन वाढते.

यकृत संरक्षण:

कलौंजी अविश्वसनीय घटक आणि संयुगे यकृतला चयापचय, आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण असलेल्या पोषकद्रव्ये आणि खनिजांवर प्रक्रिया नियमित करते आणि विषाणूपासून वाचवते. रसायनांचा विषाक्तपणा कमी करण्यासाठी आणि यकृत आणि मूत्रपिंड दोन्ही सुरक्षित करण्यासाठी प्रतिदिन कलौंजीच्या बिया किंवा तेल घ्या.

दाह कमी करते:

तीव्र जळजळ आरोग्याच्या विविध विकारांना कारणीभूत ठरते आणि शारीरिक कार्यांमध्ये व्यत्यय आणू शकते. कलौंजीमध्ये आढळणारा एक सक्रिय कंपाऊंड थायमोक्विनोन स्वादुपिंडासह शरीराच्या अवयवांमध्ये जळजळ कमी करण्यास मदत करतो. आयुर्वेद सूज कमी करण्यासाठी दररोज मध्यम प्रमाणात कलौंजी तेल घेण्याची शिफारस करतो.

कर्करोग विरोधी गुणधर्म:

अँटिऑक्सिडंट्सचा साठा असल्याने, कलौंजीची बियाणे मुक्त रॅडिकल्सना तटस्थपणे मदत करते ज्यामुळे विविध प्रकारचे कर्करोग होऊ शकतात. थायमोक्विनोनचे कर्करोगावरील गुणधर्म कर्करोगाच्या पेशींना सक्रिय करतात आणि स्वादुपिंड, फुफ्फुस, गर्भाशय ग्रीवा आणि स्तनाच्या कर्करोगाविरूद्ध कार्य करतात.

मेमरी वाढवते:

स्मृती कमी होणे आणि संज्ञानात्मक कार्यक्षमता अक्षमता ही वृद्धांना भेडसावत असलेल्या समस्या आहेत. आयुर्वेद स्मरणशक्ती वाढविण्यासाठी आणि स्मृतिभ्रंश, अल्झायमर इत्यादी न्यूरोलॉजिकल विकारांना प्रतिबंधित करण्यासाठी पुदीनाच्या पानांसह कलौंजी तेल किंवा बियाणे पावडर खाण्याची शिफारस करतो.

मजबूत दात:

दात आणि हिरड्या मजबूत होण्यासाठी दररोज काही कलौंजीची बियाणे चघळा. जर आपण सूजलेल्या हिरड्या, हिरड्यांना रक्तस्त्राव आणि दात अकाली पडत असाल तर हे बियाणे त्वरित उपाय म्हणून काम करतात. वैकल्पिकरित्या, दात मध्ये एक चमचे कलौंजी तेल किंवा पावडर मिसळून हिरड्या वर लावल्यास दातदुखी कमी होईल.

या सणाबद्दल जरूर वाचा :

आपण रोज कलोंजीचे पाणी पिऊ शकतो का?

मेंदूच्या चांगल्या कार्यासाठी दररोज रिकाम्या पोटी याचे सेवन करा . वृद्ध वयोगटातील त्यांची कमजोर स्मरणशक्ती सुधारण्यासाठी हे खूप उपयुक्त आहे. आयुर्वेद पुदिन्याच्या पानांसह कलोनजीच्या बियांचे सेवन करण्याची शिफारस करतो ज्यामुळे स्मरणशक्ती वाढू शकते आणि अल्झायमर रोगासारख्या न्यूरोलॉजिकल विकारांपासून बचाव होतो.

कलोंजी आरोग्यासाठी चांगली आहे का?

कलोंजी बिया हे कच्चे तंतू, अमीनो ऍसिड, लोह, सोडियम, कॅल्शियम आणि पोटॅशियमचे पॉवरहाऊस आहेत . कलोंजीमध्ये जीवनसत्त्वे देखील भरपूर आहेत ज्यात समाविष्ट आहे – जीवनसत्व ए, व्हिटॅमिन बी, व्हिटॅमिन बी 12, नियासिन आणि व्हिटॅमिन सी. कलोंजी तेल इतर तेलांपेक्षा खूप चांगले आहे कारण त्यात आवश्यक फॅटी ऍसिडस्, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे असतात.


वजन कमी करण्यासाठी कलोंजी कसे वापरावे?

वजन कमी करण्यासाठी दिवसातून दोनदा 2-4 कलोनजी खा. कलोनजीच्या काही बिया घ्या आणि कोमट पाण्याने गिळून घ्या किंवा एका ग्लासमध्ये 8-10 कलोनजी बिया घाला आणि रात्रभर सोडा. बिया काढून टाका आणि सकाळी कलोंजीचे पाणी प्या .