Essay On Hinduism In Marathi हिंदू धर्म हा एक महान धर्म आहे जो इतरांना यावर विश्वास ठेवण्यास भाग पाडत नाही. बरेच लोक म्हणतात की हिंदू धर्म हा केवळ एक धर्म नाही तर आपले जीवन जगण्याचा एक मार्ग आहे. कारण काहीही असो, हिंदू धर्म हा एक उत्तम धर्म झाला आहे. हे आपल्याला प्रत्येक धर्माचा आदर करणे आणि बंधुता वाढविण्यास शिकवते.
हिंदू धर्म वर मराठी निबंध Essay On Hinduism In Marathi
हिंदू धर्म वर १० ओळीत मराठी निबंध 10 Lines On Hinduism In Marathi
१) हिंदू धर्म हा जगातील एक महत्त्वाचा धर्म आहे, बहुधा सर्वात जुना धर्म आहे.
२) त्याची उत्पत्ती सुमारे ४००० वर्षांपूर्वीची आहे.
३) हिंदू धर्माचे पवित्र शास्त्र ‘ऋग्वेद, सामवेद, यजुर्वेद आणि अथर्ववेद आहेत.
४) हिंदू धर्माची दोन महत्वाची महाकाव्ये म्हणजे रामायण आणि महाभारत.
५) हिंदू धर्मात लोक सुमारे ३३ कोटी देवी-देवतांची उपासना करतात.
६) ते नद्या, पर्वत, जमीन, प्राणी, पक्षी आणि वृक्षांची पूजा करतात आणि त्यांना योग्य आदर देतात.
७) हिंदु धर्मातील पाच सर्वात महत्वाचे देवता म्हणजे सूर्य, विष्णू, शिव, हनुमान आणि गणेश.
८) हिंदू धर्मात मूर्तीच्या पूजेला मोठे महत्त्व आहे.
९) सामान्यत: हिंदू धर्मात जगातील इतर कोणत्याही धर्मापेक्षा वर्षात सर्वाधिक उत्सव असतात.
१०) ‘भगवतगीता’ हा हिंदू धर्मातील सर्वात पवित्र शास्त्र मानला जातो.
हिंदू धर्म वर मराठी निबंध Essay On Hinduism In Marathi { १०० शब्दांत }
हिंदू धर्म हा ज्ञान आणि सत्य समजून घेण्याचा धर्म आहे. हिंदूंचे मत आहे की सत्य हे विद्यापीठ आणि वास्तवाचे सार आहे. हिंदू धर्म हा जगातील तिसरा मोठा धर्म आहे. जगभरात एकूण ९०० दशलक्ष लोक हिंदू धर्माचा अभ्यास करतात.
हिंदू धर्म हा जगातील सर्वात प्राचीन धर्म आहे. हा एक जीवन जगण्याचा मार्ग आहे; लोक त्याचे अनुसरण करतात आणि त्यामध्ये स्वत: ला झोकून देतात. हिंदू धर्म हा एक भारतीय धर्म आहे, हा बहुधा भारत आणि जगातील इतर काही देशांमध्ये पाळला जातो.
हिंदू धर्म हा केवळ जीवन जगण्याचा मार्ग नाही; हा विश्वास, ऐक्य, आध्यात्मिक एकता आणि सर्वसमर्थासाठी भक्तीचा धर्म आहे. सरासरी ९५ टक्के हिंदू भारतात राहतात. हिंदू अनेक दैवी शक्ती आणि देवतांची उपासना करतात.
हिंदू धर्म वर मराठी निबंध Essay On Hinduism In Marathi { २०० शब्दांत }
हिंदू धर्म म्हणजे तत्वज्ञान, पौराणिक कथा, विश्वविज्ञान, मूर्तींची पूजा करणे, पवित्र स्थळांचे तीर्थक्षेत्र इ. वर आधारित धर्म आहे. हिंदू धर्म अध्यात्म आणि परंपरा यावर विश्वास ठेवतो. हिंदू विविध देवतांची उपासना करतात; विशेष म्हणजे येथे ३३ कोटी हिंदू देवता आणि देवी आहेत. हिंदू नेहमी निसर्गाची पूजा करीत असतात.
भगवान इंद्र, भगवान श्रीकृष्ण, भगवान सूर्य हे निसर्गाचे प्रतिक आहेत, अशा प्रकारे हिंदू धर्मात हवा, पाणी, सूर्य आणि पर्वत, हिरवळ, प्राणी, जमीन आणि पक्षी यासारख्या इतर घटकांची उपासना करणे समाविष्ट आहे. हिंदू धर्म आणि जीवनशैलीत शाकाहारी राहणे, गोमांस न खाणे, अहिंसा, जातीच्या जन्माच्या आधारावर विभागणे यांचा समावेश आहे. हिंदू धर्म कोणत्याही व्यक्तीला शाकाहार किंवा इतर विश्वासांच्या नियमांचे काटेकोरपणे पालन करण्यास बांधील नाही, अगदी लोक त्यांची जीवनशैली स्वतःहून निवडतात.
हिंदु धर्म मोठ्या प्रमाणात भारतात पाळला जातो. प्राचीन इतिहास सांगतो की हडप्पा सभ्यतेत हिंदू देवतांची पूजा केली जात होती. हिंदु देवतांपैकी काही महत्त्वाची देवता आहेत.
भगवान ब्रह्माः हिंदूंच्या श्रद्धांनुसार भगवान ब्रह्मा हे विश्वाचे निर्माणकर्ता आणि या विश्वात उपस्थित सर्व सजीव प्राणी आहेत.
भगवान विष्णू: भगवान विष्णू विश्वाचे रक्षक आहेत.
भगवान शिव: भगवान शिव हे हिंदू धर्माचे मुख्य देवत्व आहेत, त्यांना महादेव असे म्हणतात.
त्याचप्रमाणे, देवी दुर्गा, देवी सरस्वती, देवी लक्ष्मी, देवी काली, भगवान श्रीकृष्ण, हनुमान इत्यादी काही हिंदू देवता आहेत. भगवान गणेश देखील एक मान्यताप्राप्त देव आहे. त्याला “विघ्नहर्ता” म्हणतात ज्याचा अर्थ असा आहे की तो एखाद्याच्या मार्गावरील अडथळे दूर करतो.
हिंदू धर्म वर मराठी निबंध Essay On Hinduism In Marathi { ३०० शब्दांत }
हिंदू धर्म हा जगातील सर्वात प्राचीन धर्म आहे. जगात, विशेषत: भारत, मॉरिशस आणि नेपाळमध्ये त्याचे लाखो अनुयायी आहेत. लोक देवी आणि देवतांच्या पूजेवर विश्वास ठेवतात. हिंदूंचा असा विश्वास आहे की जर एखादा प्राणी मरण पावला तर त्याचा मृत्यूनंतर तो अजून दुसरा जन्म घेतला पाहिजे. ते ‘कर्माचे सिद्धांत’ पाळतात.
ऋग्वेद हे जगातील सर्वात प्राचीन आणि पहिले पुस्तक मानले जाते. हिंदु धर्म या पुस्तकावर आधारित आहे. या पुस्तकात वर्णन केलेले तत्वज्ञान जगातील प्रत्येक धार्मिक पुस्तकात आढळेल. असे मानले जाते की या पुस्तकाच्या आधारे नंतर यजुर्वेद, सामवेद आणि अथर्ववेदांची रचना झाली. खरं तर ते ऋग्वेदाच्या विविध विषयांची विभागणी आणि विस्तार होता.
हिंदू आणि आर्य या शब्दाचा उगम :-
‘हिंदू’ आणि ‘आर्य’ हे शब्द इराणी देशाच्या झोरास्ट्रिब्रियनच्या धार्मिक पुस्तक अवेस्तामध्ये आढळतात. दुसरीकडे, इतर इतिहासकारांचा असा विश्वास आहे की हिंदू शब्दाचा उगम चिनी प्रवासी जुआनझिगच्या काळात इंदूपासून झाला. इंदू हा शब्द चंद्राचा पर्याय आहे. चंद्र महिना हा भारतीय ज्योतिष गणितांचा आधार आहे. म्हणूनच चीनमधील लोक भारतीयांना ‘इंदू’ किंवा ‘हिंदू’ म्हणू लागले.
हिंदू धर्माचा इतिहास :-
जेव्हा आपण इतिहासाबद्दल बोलतो तेव्हा वेद कोणत्याही एका कालखंडात तयार झाले नव्हते. विद्वानांनी इ.स.पू. ४५०० मध्ये वेदांच्या निर्मितीस सुरुवात केली आणि हे मान्य केले की ते हळूहळू तयार केले गेले होते आणि शेवटी कृष्णाच्या काळात वेदांचे वेद व्यासाने चार भाग केले. वेद लिखित स्वरूपात ६५०८ वर्षे जुने आहेत. ५५०० वर्षांपूर्वी कृष्णाचे तथ्य शोधले गेले हे सत्य नाकारले जाऊ शकत नाही.
इतर संकल्पना :-
परंतु धार्मिक साहित्यानुसार हिंदू धर्माच्या इतरही काही संकल्पना आहेत. असेही मानले जाते की त्याची उत्पत्ती प्राचीन काळापासून झाली. खरं तर, हिंदूंनी गाणे, वाद्यवादन आणि स्त्रोत यावर आधारित आपला इतिहास जिवंत ठेवला. म्हणूनच इतिहास हळूहळू काव्यात्मक आणि सुंदर बनला. कालखंड असा होता की कागद आणि पेन नव्हते.
तात्पर्य :-
जेव्हा आपण हिंदू धर्माच्या इतिहासाचे ग्रंथ वाचतो, तेव्हा जैन धर्मातील कुलकर्ते म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या ऋषी-संतांच्या परंपरेआधी मानस परंपरेचा उल्लेख आढळतो. १४ मनु आहेत ज्यांनी समाजाला सुसंस्कृत व तंत्रज्ञानाने समृद्ध करण्यासाठी अथक परिश्रम घेतले.
हिंदू धर्म वर मराठी निबंध Essay On Hinduism In Marathi { ४०० शब्दांत }
हिंदू धर्म किंवा सनातन धर्म हा पृथ्वीवरील सर्वात प्राचीन धर्म आहे. तथापि, त्याच्या इतिहासाबद्दल बर्‍याच विद्वानांची अनेक मते आहेत. आधुनिक इतिहासकार हडप्पा आणि मेहरगडसारख्या पुरातत्व तपासणीवर आधारित या धर्माचा इतिहास काही हजार वर्षांपूर्वीचा मानतात, जिथे भारताच्या सिंधू संस्कृतीमध्ये हिंदू धर्माची अनेक चिन्हे आढळतात.
हिंदू धर्म हा एक धर्म किंवा जीवनशैली आहे, ज्यांचे अनुयायी बहुतेक भारत, नेपाळ आणि मॉरिशसमध्ये आहेत. या धर्माला जगातील सर्वात प्राचीन धर्म म्हणतात. याला ‘वैदिक सनातन वर्णश्रम धर्म’ असेही म्हणतात, याचा अर्थ असा होतो की त्याची उत्पत्ती मनुष्याच्या उत्पत्तीच्या अगोदरच आहे. विद्वान हिंदू धर्म वेगवेगळ्या संस्कृती आणि भारतातील परंपरा यांचे मिश्रण मानतात, ज्याचा संस्थापक नाही.
या धर्मात उपासना, धर्म, पंथ आणि तत्त्वज्ञान असे बरेच मार्ग आहेत. हा अनुयायांच्या संख्येत जगातील तिसरा मोठा धर्म आहे. त्याचे बहुतेक उपासक टक्केवारीनुसार भारत आणि नेपाळमध्ये आहेत. त्यात अनेक देवतांची पूजा केली जात असली तरी ती प्रत्यक्षात एकेश्वरवादी धर्म आहे. त्याला सनातन धर्म किंवा वैदिक धर्म असेही म्हणतात.
यामध्ये देवींचे पुतळे, भगवान शिव यांच्यासारख्या देवतांची मुद्रा, इतर अनेक देवतांच्या मूर्ती, पिंपळाच्या झाडाची पूजा इत्यादी प्रमुख आहेत. इतिहासकारांच्या तथ्यांनुसार सिंधू संस्कृतीतील लोक आर्य होते आणि त्यांचे मूळ स्थान भारत होते.
ब्रह्मा आणि ओम शब्द :-
उपनिषदानुसार ब्रह्मा हा परम तत्व आहे. तो जगाचा सार, आत्मा आणि पाया आहे. या शब्दाचा उगम त्यातून होतो आणि जग त्यात विलीन होते. ब्रह्मा एक आणि एकच आहे. तो परम सत्य, सर्वशक्तिमान व सर्वज्ञ आहे. तो अंतिम ज्ञानाचा स्रोत आहे.
ओमला परम पवित्र शब्द म्हणतात. हिंदूंचा असा विश्वास आहे की ओमचा आवाज संपूर्ण विश्वामध्ये प्रतिध्वनी होत आहे. जेव्हा एखादी व्यक्ती खोलवर ध्यानात जाते तेव्हा हे ऐकले जाते. ब्रह्माचे दर्शन हे वेदान्त तत्वज्ञानाचे मुख्य आधारस्तंभ आहे आणि जगाला हिंदू धर्माचे अनन्य योगदान आहे.
वर्ण व्यवस्था :-
प्राचीन हिंदू व्यवस्थेमध्ये वर्ण व्यवस्था आणि जातीला विशेष महत्त्व होते. ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य आणि शूद्र असे चार प्रमुख वर्ण होते. पूर्वी ही व्यवस्था कर्माची होती. जर कोणी सैन्यात काम केले तर तो आपल्या जातीचा विचार न करता क्षत्रिय होईल. पण आज तसे नाही.
आत्मा :-
हिंदू धर्मानुसार, प्रत्येक जागरूक प्राण्यामध्ये एक सार आत्मा आहे, जो अव्यवस्थित, अव्यक्त, तर्कहीन आणि व्याधीविरहित आहे. हिंदू धर्माच्या मते, केवळ मानवांमध्येच नाही तर प्रत्येक प्राणी व वनस्पती म्हणजेच प्रत्येक प्राण्याला आत्मा आहे.
भगवद्गीतेमध्ये आत्म्याची वैशिष्ट्ये भगवान श्रीकृष्णाने वर्णन केली आहेत: “हा आत्मा कोणत्याही काळात जन्माला येत नाही व मरणार नाही, किंवा पुन्हा पुन्हा जन्माला येत नाही; कारण ते जन्मलेले आणि चिरंतन आहे. हे शरीरानंतरही मारले जात नाही. ”
पूजास्थान :-
हिंदूंच्या पूजास्थळांना मंदिरे म्हणतात. मंदिरे प्राचीन आणि मध्ययुगीन भारतीय कलेचे सर्वोत्कृष्ट प्रतीक आहेत. दरवर्षी लाखो भाविक मंदिरात येतात.
तात्पर्य :-
बर्‍याच महापुरुषांनी या धर्मात लक्ष दिले आहे आणि त्यांनी योगदान दिले आहे. आदिगुरु शंकराचार्य यांनी यासाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण कार्य केले. त्यांनी भारतात चार दिशेने चार पीठ (मठ) स्थापित केले आहेत – उत्तरेस बद्रीनाथजवळ ज्योतिपीठ, दक्षिणेस रामेश्वरम जवळ शृंगेरी पीठ, पूर्वेस जगन्नाथपुरी येथील गोवर्धन पीठ आणि पश्चिमेस गुजरातमधील द्वारिकापीठ.
हे निबंध सुद्धा अवश्य वाचा :-
FAQ
हिंदू धर्माचे पवित्र धर्मग्रंथ कोणते?
हिंदू धर्माचे पवित्र शास्त्र 'ऋग्वेद, सामवेद, यजुर्वेद आणि अथर्ववेद आहेत.
हिंदू धर्माचे महाकाव्ये कोणते?
हिंदू धर्माची दोन महत्वाची महाकाव्ये म्हणजे रामायण आणि महाभारत.
हिंदू धर्माचे पवित्र पवित्र शास्त्र कोणते?
‘भगवतगीता’ हा हिंदू धर्मातील सर्वात पवित्र शास्त्र मानला जातो.
जगातील तिसरा प्रमुख धर्म कोणता आहे?
हिंदू धर्म जगातील तिसरा सर्वात मोठा धर्म आहे आणि सर्वात प्राचीन धर्मांपैकी एक आहे.
हिंदू देवावर विश्वास ठेवतात ?
हिंदू धर्मात एकेश्वरवादी (एक देव) तसेच बहुदेववादी (अनेक देव) घटक आहेत : एक अंतिम वास्तव किंवा सर्वोच्च अस्तित्व (ब्रह्म) देखील एकाच वेळी निर्माणकर्ता (ब्रह्मा), पालनकर्ता (विष्णू) आणि संहारक (शिव) यांच्या देवतांमध्ये अस्तित्वात आहे
माणसाला ज्ञात असलेला सर्वात जुना धर्म कोणता आहे?
हिंदू हा शब्द एक समानार्थी शब्द आहे, आणि हिंदू धर्माला जगातील सर्वात जुना धर्म म्हटले जात.
